Pareltjes uit de maand mei 2023
Spinachtigen:
Kerkzesoog
De grote Kerkzesoog of Florentijnse muurspin is import uit Zuid-Europa en komt in Nederland voor op plekken met een mild klimaat. Hij maakt trechters van spinrag in rotsspleten of tussen stenen. De spin zelf wacht aan het einde van de tunnel tot een insect struikelt over het spinrag. Dan schiet de spin naar buiten en spuit gif in zijn prooi, zoals motten en kakkerlakken, en sleurt ze in zijn nest.
Bijen en wespen worden altijd in de kop gebeten, zodat de spin geen last heeft van de angel. ls de spin in het nauw gedreven, dan kan hij pijnlijk bijten, zoiets als een wespensteek. Het gif bevat neurotoxines en insecticiden en eveneens een verbinding die calciumkanalen in de celwand blokkeert. De pijn van de beet duurt ongeveer 6 uur, maar heeft geen blijvend effect.
Bron: Facebook ‘Diertje van de dag’
Nachtvlinders:
Vlekdaguil
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is, maar niet in Nederland kan overwinteren. Zeldzame soort. Een trekvlinder uit Zuid-Europa die verspreid over het land kan worden waargenomen; de aantallen wisselen van jaar tot jaar. 2015 en 2022 waren influxjaren waarin de soort bovengemiddeld veel werd gezien. Ze kunnen gemakkelijk worden verward met de Bleke daguil (H. nubigera); deze heeft echter, op ongeveer eenderde afstand vanaf de voorrand, een opvallende knik in de golflijn, waardoor aan de buitenzijde van de donkere band in het zoomveld een opvallende uitsparing zichtbaar is. Waardplanten zijn Stalkruid, Kleverig kruiskruid en in tuinen ook Afrikaantjes.
Bron: Vlinderstichting.nl
Wilde planten:
Kuifvleugeltjesbloem
Staat op vrij open, warme, zonnige plekken, matig vochtig, meestal stenige grond. In bossen, struwelen, kalkgraslanden, kalkhelling en niet gebruikte graslanden. Kwam alleen in Zuid-Limburg voor en is daar zeldzaam, inmiddels ook in de duinen gevonden. Door bemesting holt de soort achteruit. De plant bestuift zichzelf ondanks insectenbezoek. De vruchten worden door de wind verspreid. Als de vruchten openspringen, worden de zaden (mierenbroodjes) door mieren verder verspreid.
Bron: Verspreidingsatlas.nl
Dagvlinders:
Bruin dikkopje
Het bruin dikkopje is een uiterst zeldzame standvlinder (dat wil zeggen dat hij minimaal tien jaar in een vast gebied een populatie heeft gehad). Hij leeft in open lage vegetaties van schrale graslanden en kalkgraslanden, en komt nog slechts op twee plaatsen in Zuid-Limburg voor. Hij vliegt tussen begin mei en midden juni, soms is er een tweede generatie in augustus. De rups is groen, na de overwintering bruin, en over de rug loopt een donkere streep; de kop is donkerbruin.
Bron: Waarneming.nl
Vogels:
Pontische meeuw
Beschermde inheemse diersoort, valt in Nederland onder de Europese Vogelrichtlijn, maar is op Europees niveau niet bedreigd. Omdat hij lang als ondersoort van de Geelpootmeeuw werd beschouwd is er nog weinig kennis, maar herkenning vindt steeds beter plaats door het toenemend aantal broedparen. Heeft een breed leefgebied, van rivier, tot lagune, tot kust tot steden en vuilnisbelten. Het is een alleseter (vis, afval, kleine zoogdieren, eieren). Moeilijk te herkennen, maar jonge vogels vooral aan de licht/donkere binnenste handpennen die eruit zien als een luxaflex.
Bron: Vogelbescherming.nl
Vlinders in het zonnetje:
Er valt zoveel te vertellen over dag- en nachtvlinders, zoals dat ze evolutionair gezien een recente groep insecten zijn, dat er zoveel verschillen zijn in vorm en kleur. Ook de rupsen zijn veelal zo verschillend dat ze vaak goed van elkaar te onderscheiden zijn. De wetenschappelijke naam is Lepidoptera en dat betekent schubvleugeligen, iedere soort heeft schubben op de vleugels. Minder bekend is dat de vlinder symbool staat voor de psychologie. Niet iedereen heeft psychologie gestudeerd, maar wie dat wel deed weet dat er steeds een vreemd symbool opdook. Het verhaal achter het psychologiesymbool bevat een beetje mythologie en is een afgeleide van de term ‘psi’ (Ψ). Het is de drieëntwintigste letter in het Griekse alfabet, en ergens in de tijd hebben de Romeinen de betekenis omgevormd tot het woord psyche. Het woord betekende VLINDER in het Latijn, maar later ging het ook dingen als wind, adem, energie en uiteindelijk ziel betekenen. Als gevolg van de mysterieuze verandering van vlinder tot rups tot pop tot vlinder. Daarin zagen de Grieken in de klassieke oudheid een parallel met ons innerlijk leven. In de Griekse mythologie was Psyche een prachtige godin met vlindervleugels en haar liefdesverhaal is legendarisch.
In deze link is het symbool te zien (een soort drietand) met uitleg over de betekenis en de geschiedenis van de godin Psyche.
Zie hier voor meer over vlinders.
En, voor een blik op de vele soorten dag- en nachtvlinders, zie hier en hier.
Met dank aan Brigitte, voor het initiatief en de samenstelling van de nieuwsbrief
